Katarzy a Albigensi Często te dwie nazwy są mieszane. Albigensi była to jakby konfederacja różnych sekt i rzezimieszków skupionych koło miasta Albi. Faktycznie byli też tam katarzy, jednak nie tylko oni i nie tylko tam. Albigensi utworzyli swoją armię, byli siłą również polityczną i jako taka wykorzystywaną przez władców, hrabiów, którzy często pod płaszczykiem krucjaty dokonywali mordów na przeciwnikach politycznych.
Katarzy a Manicheizm Herezja katarska wywodzi się bezpośrednio od bogomiłów, którzy byli spadkobiercami paulicjan - kolejnego wcielenia manicheizmu. Manicheizm był najgroźniejszą herezją średniowiecza, zawierał synkretyzm gnostyczno-chrześcijański, mieszał podstawowe pojęcia na których stał system duchowy, społeczny, cała cywilizacja. Religię wkłada w sferę bajań, emanacji energii i pod tymi względami ma wiele wspólnego z dzisiejszym New Age'm.
Święty Graal Wg legend katarzy w Montsegur mieli być powiernikami św. Graala - kielicha z krwią Chrystusa, który Józef z Arymatei zebrał z Jego ciała. Pojawiająca się owa legenda występująca w podaniach arturiańskich i opowieściach o templariuszach nie ma żadnego potwierdzenia w danych historycznych. Można z całą pewnością stwierdzić, że św. Graal jest jedynie opowieścią. Istnieje nawet misa, która jest zalążkiem legendy. Misa o schodkowatym kształcie, o której długo uważano, że jest wyrzeźbiona z jednego kawałka szmaragdu, dopóki się nie zbiła. Obecnie jest w Genui, a pochodzi z palestyńskiego meczetu przywieziona w 1001 r. Nazwa Graal pochodzi od "graduale" - "miska o ściankach w kształcie stopni". Legenda Graala związana jest z twierdzeniami, że Jezus miał potomstwo z Marią Magdaleną.
Doktryna katarska
Struktura kosmosu Katarzy przyjęli dualistyczną wizję świata. Zestawiali ze sobą przeciwieństwa takie jak: dobro i zło, duch i materia, Światło i Ciemność, Chrystus i szatan. Zasada dobra, stwórcy świata duchowego, przeciwstawia się zasada zła, albo również wieczny, lecz buntowniczy boski Syn, albo upadły anioł, demiurg. W obu przypadkach czynnik zła był stwórcą świata materialnego. Dusze ludzkie są fragmentami ducha, albo upadłymi duchami uwikłanymi w materię. Chrystus był najwyższym z aniołów, albo najlepszym z ludzi. Bóg Go usynowił. Jego ciało i śmierć były pozorne. Chrystus odkupił człowieka przez naukę (pewną wiedzę i jej poznanie), a nie przez mękę. Między Bogiem Stwórcą a stworzeniem istnieją jeszcze liczne emanacje boskie, hipostazy boskiej substancji, na których czele stoi Duch Święty i Jezus Chrystus, którzy pochodzą od Boga, ale nie uczestniczą w Jego wszechmocy. Podczas gdy ciało człowieka jest materią, ciało hipostatycznych emanacji byłoby "ciałem chwalebnym", podobnie jak ciało Jezusa Chrystusa. (ks. Arkadiusz Szczepanik w "Batman - Czarne strony Kościoła")
Dusza Dusza stanowi część "stworzoną", a duch pozostaje cząstką Boga. Twierdzili, że w ciele przebywa dusza, a w duszy duch. Poza tym uważali, iż dusza ma trojaką naturę: HOLISTYCZNĄ, jako związaną z materią; PSYCHICZNĄ, rozumianą jako wolność wyboru między zbawieniem a unicestwieniem; PNEUMATYCZNĄ, jako pewność zbawienia będącą darem łaski. Wierzono też w preegzystencję dusz i reinkarnację, która pełni rolę odkupienia, czyli oczyszczenia z materii i wszelkich nieczystości. W tym oczyszczaniu się jednak człowiek podlega siłom, które walczą ze sobą. Człowiek jest narzędziem sił Światłości i Ciemności, ale mimo wszystko może on odrzucić materię i wszelkie zło Pana Ciemności i zespolić się z Bogiem jako zasadą miłości i dobra, a tym samym odkupić materię, przemienić ją i uduchowić. (ks. Arkadiusz Szczepanik w "Batman - Czarne strony Kościoła")
Sprzeciwy Identyfikując materię ze złem odrzucali możliwość wcielenia i w konsekwencji traktowali Jezusa jako proroka i nauczyciela. Odrzucali też sakramenty, zwłaszcza chrzest i Eucharystię, oraz Kościół i kapłanów. W szczególności odrzucali hierarchię Kościoła i bogactwo kleru. (ks. Arkadiusz Szczepanik w "Batman - Czarne strony Kościoła")
System - życie Katarzy wiedli życie proste i pobożne dążąc do osobistego kontaktu z Bogiem, co ograniczało znaczenie duchownych, kaznodziejów i nauczycieli. Owi "doskonali" stanowili elitę nadrzędną nad zwykłymi wierzącymi. (ks. Arkadiusz Szczepanik w "Batman - Czarne strony Kościoła")
Rytuał "Doskonali" sprawowali liturgię inicjacji (consolamentum), która polegała na przejściu ze stanu wierzących do stanu "doskonałych". Obrzęd wejścia w kategorię "doskonałych" rozpoczynał się pytaniem, czy chce się oddać Bogu i Ewangelii. Po uzyskaniu pozytywnej odpowiedzi proszono go o złożenie obietnicy, że nigdy nie będzie jadł mięsa, jajek, sera ani żadnego innego pokarmu, z wyjątkiem potraw roślinnych przygotowanych na oleju. Kandydat też obiecywał, że nie będzie kłamał, przeklinał, oddawał się prostytucji, i że nie odrzuci katarskiej wspólnoty nawet w obliczu śmierci od ognia, wody czy jakiejkolwiek innego zagrożenia. Po złożeniu tych obietnic odmawiał Pater Noster "na sposób heretycki, a "doskonali" kładli mu na głowę ręce i Księgę Nowego Testamentu, po czym udzielali pocałunku pokoju i przyklękali przed nim. Wszyscy uczestnicy spotkania również kolejno przyklękali przed kandydatem i na tym obrządek się kończył. (ks. Arkadiusz Szczepanik w "Batman - Czarne strony Kościoła")
Typowe błędy w ocenie i opisie
Początek ruchowi dały niższe warstwy średniowiecznego społeczeństwa na przełomie XII i XIII w. - Encyklopedia WIEM
Pierwsi członkowie sekty pojawili się już w XI wieku. (H. Mason Słownik herezji...)
Prześladowania papieskie przyczyniły się do nadania grupie struktur organizacyjnych i powstania zgromadzenia "humiliatów" (1201) Encyklopedia WIEM
Humiliaci nie byli rodzajem katarów lecz ruchem katolickim zachowującym czystość, zasady ewangeliczne, krytykowali bogactwo i przepych kleru. Po złamaniu papieskiego zakazu zgromadzenia zostali ekskomunikowani, dlatego ich część w 1205 przyłączyła się do waldensów. W 5 lat później papież wyraził zgodę na przekształcenie humiliatów w zakon i tak przetrwał do 1571 r. (H. Mason Słownik herezji...)
Zbliżony do ruchu katarów nurt "ewangeliczno-apostolski" Franciszka z Asyżu.(Encyklopedia WIEM)
Faktem jest, że istniało zepsucie w Kościele. Faktem jest też, że na tym gruncie pojawiały się różne ruchy sprzeciwu, jednak nie można sprowadzać ani franciszkanów ani katarów jedynie do ruchów walczących o ubóstwo. Św. Franciszek był przede wszystkim posłuszny papieżowi i doktrynie, katarzy wymyślili swoją własną i z tej pokręconej ideologii powstał system społeczny całkowicie destrukcyjny, co nie miało miejsca w przypadku franciszkanów czy dominikanów. Faktem jest, że krucjaty wykorzystywano politycznie, ale Kościół miał prawo i obowiązek zadziałać przeciwko sekcie, która w imieniu wiary niszczyła społeczeństwa.
Wszystkie te zabiegi ostatecznie zahamowały rozwój ruchu katarów, ale nie głoszonych przez nich idei, które zostały podjęte i rozwinięte przez franciszkanina Joachima z Fiore i zapoczątkowały rozwój joachimizmu. (Encyklopedia WIEM)
Joachim z Fiore zmarł w 1202 więc nie wiem jak mógł podjąć doktrynę katarską po prześladowaniach. Joachim był cystersem a nie franciszkaninem. Pisma nigdy nie były na indeksie ale została potępiona jego nauka sprzeciwiająca się Trójcy Świętej. Koncepcja trzech er w dziejach świata znalazła nawet dzisiaj kontynuację w nurtach New Age. (Era Wodnika) (H. Mason Słownik herezji...)
Katarzy uważali, że świat materialny jest dziełem diabła.
Tak naprawdę była to jedna z dwóch opcji. Druga uważała, że żywioły istniały przed stworzeniem, więc nie są złe, a szatan je tylko przywłaszczył
Herezja katarska zagroziła średniowiecznemu katolicyzmowi
Herezja zagroziła społeczności a nie katolicyzmowi. Katolicyzmowi zagrażały setki sekt, które nie były tępione. Ta była, bo groziła społeczeństwu.
Istnieje bardzo niewiele pism albigensów (...) Tak więc doktryny katarów są znane głównie z pism ortodoksyjnych inkwizytorów i komentatorów (Leksykony.pl)
Faktycznie istnieje niewiele pism katarskich ale istnieją przede wszystkim dwie podstawowe pozycje oddane do dyspozycji Inkwizycji: "La somme des autorites" i "Practica", a także biblia w języku potocznym. Są to dzieła fundamentalne i na ich podstawie ustalono doktrynę katarską a nie na podstawie opisów osób z zewnątrz.
Katarzy nie wyrzekali się jedzenia jako takiego, ale jedzenia pochodzenia zwierzęcego, gdyż pochodziło ze stosunków płciowych tych zwierząt, a uznawali je za nieczyste
Kwestia katarskiego wegetarianizmu nie wypływała z seksualności zwierząt. Katarzy wierzyli w reinkarnację i wędrówkę dusz do ciał zwierząt, dlatego mieli powstrzymywać się od mięsa.
Czy ludzi moralnie czystych należało tępić ogniem i mieczem?
Sekta AUM też uważa się za czystych - ba nawet Bin Laden działa w imię religijnej czystości i doktryny.
W Montsegur zabito wszystkich katarów
Oblężenie to faktycznie przypieczętowało los herezji, jednak większość obrońców twierdzy została wzięta do aresztu i obciążona grzywną.
Idee katarskie przepadły bezpowrotnie
Katarska, manichejska a w zasadzie gnostyczno-zaratustriańska idea dualizmu przeszła szybko do iluminatów i do masonerii (masonizm) Jest obecnie bardzo żywa w ideach New Age.
Wykorzystane materiały
** Hevre Mason "Słownik herezji w Kościele katolickim" 1986
baanici
paulicjanie