Hierarchia Kościoła Katolickiego
Zakres hierarchii
W języku potocznym hierarchia kościelna to ogół wyższych duchownych w danym kościele, zwanych hierarchami, do których w Kościele Katolickim zwykle zalicza się papieża i prałatów, zwłaszcza prałatów wyższych: od kardynałów, poprzez arcybiskupów do biskupów.
Znaczenie słowa
Słowo "hierarchia" pochodzi z języka greckiego i oznacza "święty porządek". W Katolicyzmie występują też hierarchie aniołów.
Stopnie
W hirarchii Kościoła Katolickiego istnieją dwie uzupłeniające się hierarchie: ordinis (szczeble święceń) i hierachia jurasdykcji. Na najważniejszych stopniach znajdują się: papież, biskupi, prezbiterzy, diakoni, bracia i siostry. Papieżowi podlegają (według sprawowanych urzędów) kolejno: arcybiskupi metropolici, biskupi diecezjalni wraz z ich wikariuszami generalnymi i biskupimi, dziekani, proboszczowie i wikariusze parafialni.
Procedencja (układ hierarchii)
Zgodnie z Kodeksem Prawa Kanonicznego z 1983 r. procedencja w Kościele Katolickim przedstawia się następująco:
- Biskup Rzymu
- kardynałowie (tytuł jedynie honorowy - nie dający żadnej władzy jurysdykcyjnej)
- patriarchowie i metropolici
- arcybiskupi
- biskupi
- biskupi diecezjalni (i zrównani z nimi: prałat terytorialny, opat terytorialny, wikariusz apostolski, prefekt apostolski i administrator apostolski (jeśli administratura jest erygowana na stałe)
- inni biskupi (koadiutorzy, pomocniczy)
- wikariusze
- wikariusze generalni i wikariusz sądowy
- wikariusze biskupi
- przełożeni wyżsi instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego na prawie papieskim (również laickich)
- dziekani
- proboszczowie
- wikariusze parafialni
- diakoni
Wyróżnienia dla hierarchów
Księża diecezjalni są wyróżniani przez papieża godnościami protonotariusza apostolskiego, prałata honorowego Jego Świątobliwości i kapelana honorowego Jego Świątobliwości, a przez biskupa godnością kanonika katedralnego lub kolegiackiego, gremialnego lub honorowego oraz przywilejem noszenia rokiety i mantoletu.
Hierarchia zakonna
Zgromadzenia zakonne mają również określoną strukturę organizacyjną, której wzór jest następujący: najwyższy przełożony wraz z jego radą, prowincjałowie wraz z ich radami, przełożeni i pozostali członkowie domów zakonnych.
oprac. Michał