Skutki narkomanii

Skutki negatywne zażywania narkotyków

A: Skutki psychofizyczne

1. Uzależnienie:

Dokonuje się na dwóch płaszczyznach; fizycznej i psychicznej

Światowa Organizacja Zdrowia definiuje uzależnienie jako "psychiczny, a niekiedy fizyczny stan wynikający z interakcji między żywym organizmem, a lekiem^{przypis 1} charakteryzujący się zmianami zachowania i innymi reakcjami, do których należy konieczność przyjmowania leku w sposób ciągły lub okresowy, w celu doświadczenia jego wpływu na psychikę, a niekiedy aby uniknąć przykrych objawów towarzyszących brakowi leku. Tolerancja może wystąpić, ale nie musi. Osoba może być uzależniona od więcej niż jednej substancji"

Psychiczne: jest potrzebą, pragnieniem przyjmowania danej substancji. Często posiada ono charakter przymusu i jest najsilniejszym czynnikiem skłaniającym do powtórnego przyjmowania danej substancji.

Fizyczne: jest wynikiem adaptacji ośrodkowego układu nerwowego do danej substancji. Nagłe "odstawienie" wywołuje zespół abstynencji, będącego grupą objawów o zmiennym przebiegu i nasileniu.

Marihuana: opinie jakoby miała uzależniać jedynie psychicznie spotykają się z krytyką niektórych naukowców i nadal pozostają sprawą niewyjaśnioną. Kanabisy (haszysz, i oleje haszyszowe) zawierają wywołujące zmiany psychofizyczne THC (delta-9-tetrahydrokanabinol). Poza silnym uzależnieniem psychicznym, po odstawieniu narkotyku występują objawy abstynencji.

Lekomania: tylko analgetyki i to z grupy antypiretyków nie powodują uzależnienia fizycznego a jedynie psychiczne

Inne: opiaty, metadon, kokaina, rozpuszczalniki, fenicyklina, leki (barbiturany, trankwilizatory, analgetyki z grupy przeciwbólowych), alkohol, nikotyna itp.: wywołują uzależnienie fizyczne.

• intoksykacja, poza uczuciem euforii, powoduje upośledzenie pamięci świeżej, koncentracji uwagi, postrzegania bodźców, zwolnienie czasu reakcji i zaburzenie poczucia czasu. Poza tym wywołuje nadmierny niepokój, upośledzenie zdolności wnioskowania oraz podejrzliwość i myśli paranoidalne.^{przypis 2}
• Regularne palenie marihuany przez młode dziewczyny może prowadzić do niepłodności.^{przypis 3}
• U dzieci, których matki paliły marihuanę zauważa się niedowagę, szereg drobnych wad rozwojowych zwłaszcza w ośrodkowym układzie nerwowym.^{przypis 4}
• Badania u mężczyzn palących przez długi czas wykazują wysoki procent przypadków impotencji, znaczne obniżenie ilości i ruchliwości plemników oraz wzrost ich nieprawidłowej postaci.
• W sferze psychicznej zauważono, iż kanabis pogłębia objawy istniejących już chorób psychicznych, m.in. schizofrenii.

Objawy zespołu abstynencji: Odstawienie kannabisu może powodować doświadczenia halucynacji słuchowych i wzrokowych oraz stany rozdrażnienia. W mniejszym stopniu występuje bezsenność, brak apetytu, nadmierne pocenie się i mdłości. Badania dowiodły iż są to objawy abstynencji.

• benzen ma szkodliwy wpływ na szpik kostny, uszkadza białe i czerwone krwinki, powoduje silną agranulocytozę i niedokrwistość, utrudnia niedotlenienie kory mózgowej, spowalnia proces myślenia, wywołuje depresje, apatie i stępienie uczuć.
• Tnitrobenzen powoduje bóle głowy, odurzenie, stany lękowe, drgawki, utratę przytomności, śpiączki, wywołać może zgon.
• Trójchlorek etylu oddziaływuje na nerw wzrokowy, pogarsza funkcję pamięci, prowadzi do apatii.^{przypis 6}
• Aerozole, fluorki węgla i tlenki węgla, tolueny, acetony; wywołują nagłą arytmię serca i często powodują u zażywających je śmierć. Może ona nastąpić w wyniku uduszenia, gdy wąchacz zakrywa głowę workiem.
• Ogólne działanie rozpuszczalników: Dłuższe zażywanie środków inhalacyjnych prowadzi do zaburzenia orientacji, utraty kontroli nad sobą, halucynacji, utraty świadomości i zapaści. Zewnętrznymi objawami są krwawienie z nosa, bladość zaczerwienienie oczu, łaknienie, utrata wagi, owrzodzenie nosa i ust. W głębokim stadium uzależnienia występują objawy bezsenności, poczucia zmęczenia, dysartrii mowy, agresji i autoagresji, depresyjnych nastrojów, niezdolności do jasnego myślenia, drażliwości. U osób intensywnie inhalujących powyższe objawy mogą występować przez okres do 12 godzin.^{przypis 7}

Objawy zespołu abstynencji: dreszcze, halucynacje, bóle głowy, bóle brzucha, skurcze mięśni, delirium tremens.

Powodują wysychanie błony śluzowej jamy ustnej, wychudzenie, zwężenie źrenic, obniżenie łaknienia, wypryski, bladość skóry, siwienie, nadkwasotę żołądka. W głębokim uzależnieniu jawi się też obniżenie popędu płciowego, drżenie rąk, organiczne uszkodzenie mózgu z objawami charakterystycznymi dla charakteropatycznych otępiennych zespołów. Zażywający opiaty bardziej narażeni są na zaburzenie pracy zastawek sercowych i zapalenie osierdzia.^{przypis 8}

Objawy zespołu abstynencji: charakteryzują się świądem, wodnistym wyciekiem z nosa, utratą apetytu, wymiotami, biegunką, wzmożonym ziewaniem, rozszerzeniem źrenic, niepokojem, nudnościami, drżeniem mięśniowym, pojawieniem się gęsiej skórki, nadmiernym poceniem

W początkowych stadiach zażywania powoduje obniżenie apetytu, obniżenie naturalnej potrzeby snu, euforię przechodzącą w nadpobudliwość i lęki, rozszerzenie źrenic, podniecenie, wzmożoną prace układu oddechowego i wzrost ciśnienia krwi. Długie jej zażywanie powoduje podniecenie, nadpobudliwość w odbieraniu bodźców i halucynacje. W przypadku, kiedy jest wdychana następują trudności w oddychaniu, występuje chroniczny katar, który jest skutkiem uszczuplenia i suchości śluzówek. Zauważyć można także owrzodzenie i przedziurawienie przegrody nosowej.^{przypis 9}

Objawy zespołu abstynencji: jest irytacja, podrażnienie, zaburzenie orientacji, depresja, przygnębienie, niepokój, apatia, próby samobójstw w stanach majaczeniowych i depresyjnych. Przedawkowanie powoduje gwałtowny wzrost ciśnienia, co może doprowadzić do ataku serca, wylewu, uszkodzenia układu oddechowego a w konsekwencji często do śmierci.

Wywołują w psychice zmiany świadomości, deformują procesy psychiczne, wytwarzają złudzenia i omamy. Najczęstszymi powikłaniami są ostre i nawracające reakcje, które mają charakter psychozy z mocno zaznaczonym lękiem, urojeniami prześladowczymi, dezorientacją. W konsekwencji może to doprowadzić do samobójstwa. LSD wywołuje nudności, drżenie mięśni, senność, osłabienie, zawroty głowy. Psychicznie zaś wywołuje reakcje trudności w skupieniu uwagi, objawów depersonalizacji, zmniejszenia zdolności krytycznego osądu, poczucia zmiany kształtów i barw, omamów, zmian nastroju, euforii, lęku, paniki, poczucia obcości własnego ciała, złudzeń i wizji wzrokowych. Zażywanie psylycybiny prowadzi do rozkojarzenia procesów myślowych, zmiany nastroju, euforii i omamów.

• uspokajające i nasenne: Barbiturany mają szkodliwy wpływ na psychikę. Zmieniają one nastroje i stany psychiczne. Świadomość oraz funkcje psychiczne ulegają obniżeniu.^{przypis 10} Zażywanie nałogowe barbituranów powoduje trwałą zmienność nastroju, obniżenie życiowej aktywności, co może doprowadzić do tendencji samobójczych i samobójstw przez przedawkowanie. Ostre zatrucie powoduje porażenie systemu oddechowego, co doprowadzić może do uduszenia. Ciężarne kobiety regularnie przyjmujące te środki mogą urodzić dziecko z zespołem abstynencyjnym i wadą układu oddechowego. Trankwilizatory uszkadzają koordynację mięśni, powodują zawroty głowy, niskie ciśnienie, omdlenia, zwiększają ryzyko sięgania po inne, mocniejsze, środki uspokajające. Zespół abstynencji potrafi być silniejszy i ostrzejszy niż w przypadku heroiny.
• przeciwbólowe i przeciwgorączkowe: analgatyki z grupy narkotycznej uzależniają fizycznie i psychicznie. Leki przeciwbólowe zawierające fenacytyzynę przyjmowane przez osoby o skłonnościach do uzależnienia wymagają zwiększania dawki, co prowadzi do przewlekłego zatrucia. Powoduje ono obrzęki i potliwość twarzy, szum w uszach, bóle głowy, zaburzenia mowy, zgagę, bóle żołądka i wymioty, szare zabarwienie skóry, niedokrwistość, zapalenie nerek i uszkodzenie ośrodka układu nerwowego. Z objaw psychicznych zauważyć można trudność w skupieniu zaburzenia pamięci, chwiejność emocjonalną, depresję.
• środki pobudzające i dopingujące: Amfetaminy wywołują szybką tolerancję organizmu na przyjmowany lek, co może doprowadzić do ostrych zatruć i śmierci. Nałogowe przyjmowanie prowadzi do zwiększonej przemiany materii, pobudzenia, uporczywych zaburzeń snu, spadku łaknienia, zmiany nastroju, omamów, nieufności, podejrzliwości, podwyższenia temperatury, mdłości, wymiotów, zawrotów głowy, drżenia kończyn, zaburzenia rytmu serca Po nagłym odstawieniu pojawia się zespół abstynencyjny, wyrażający się obniżeniem nastroju, wzmożonym łaknieniem, przedłużonym czasem snu, uczuciem zmęczenia i apatii, obniżeniem napięcia mięśniowego.

Uzależnia fizycznie i psychicznie. Przewlekłe palenie jest głównym czynnikiem chorób układu krążenia i nowotworów, głównie oskrzeli i krtani. Jest najważniejszą przyczyną nadumieralności ludzi w Polsce

Objawy zespołu abstynencji: wyrażają się w pogorszeniu pamięci i koncentracji uwagi, irytacji, drażliwości, niepokoju i obniżeniu nastroju, psychicznym głodzie nikotyny, bezsenności oraz w zwiększeniu łaknienia i wzroście wagi ciała, zawrotach i bólach głowy, kurczach mięśniowych, dolegliwościach żołądkowo-jelitowych.

Negatywnym skutkiem narkomanii jest niebezpieczeństwo zarażenia się wirusem HIV, konsekwencją czego jest zachorowanie na AIDS. Badania robione przez Klinikę Chorób Zakaźnych Akademii Medycznej w Gdańsku w okresie od 12 grudnia 1998 do 30 czerwca 1994 roku wykazały, że na 165 zarażonych pacjentów 129 nabyło HIV poprzez stosowanie środków dożylnych. Zakażenie wirusem HIV wywołuje w organizmie wszystkie procesy charakterystyczne dla chorób zakaźnych (zakażenia bezobjawowe, ostre zespoły chorobowe i przewlekłe zespoły chorobowe). Choroba trwająca lata od zakażenia prowadzi do śmierci.^{przypis 11}

B: Skutki gospodarczo - społeczne:

Dokonuje się na trzech płaszczyznach; produkcja i dystrybucja narkotyków, oraz czyny związane z potrzebą zdobycia narkotyków i przestępstwa dokonane pod ich wpływem.

produkcja i dystrybucja narkotyków: Płaszczyzna przestępczości związanej z narkotykami, wyraża się w Polsce w nielegalnej hodowli konopi lub maku, w produkcji narkotyków, w wyrobie przyrządów do produkcji środków odurzających, w przemycie narkotyków, w nielegalnym obrocie narkotykami. Wiąże się także z międzynarodowymi strukturami przestępczymi i przestępczością zorganizowaną.^{przypis 12}

czyny związane z potrzebą zdobycia narkotyków: Bezpośredni związek zachodzi pomiędzy potrzebą zdobycia narkotyku, a jego kradzieżą, szantażem w celu zdobycia środka, fałszowaniem recept, zmuszeniem osób trzecich pod groźbą przemocy fizycznej do wydania lub zdobycia pożądanego środka, zagarnięcia czyjegoś mienia w celu zakupu narkotyku.

przestępstwa dokonane pod wpływem narkotyków: W skład tej grupy wchodzi naruszanie porządku publicznego, powodowanie wypadków komunikacyjnych, zabójstwa, czynne napaści, gwałty. W zależności od rodzaju zażytego środka i jego ilości reakcje mogą być różne. Należy nadto zwrócić uwagę na związek pomiędzy narkomanią a przestępczością jakim jest wzmocnienie motywacji przestępczej działaniem środka narkotycznego. Chodzi o sytuację, w której ktoś mający popełnić przestępstwo zażywa środek narkotyczny w celu pobudzenia się do działania, rozluźnienia i rozproszenia obaw oraz nadania działaniu odpowiedniej motoryki. Związane jest to ze świadomością jego działania.^{przypis 13}

Istnieje hipoteza, że przyjmowanie narkotyków może osłabić agresywność. Spotyka się tutaj raczej przemieszczenie agresji do wewnątrz.

Amfetaminy i kokaina: posiadają właściwości wzmagania agresywności. Zachowanie przestępcze wywołane jest biochemicznymi i fizjofarmakologicznymi właściwościami substancji mających podwójne działanie. Z jednej strony dają upust ładunkowi agresji, a z drugiej zmieniają zdolność do oceny własnego postępowania i samokontroli. Roślina pod nazwą khat uprawiana w Afryce Wschodniej zawiera główny składnik o działaniu podobnym do amfetamin, który łatwo wywołuje niekontrolowane stany agresji oraz niekiedy wywiera poważne destrukcyjne konsekwencje.

Opium i heroina: oraz ich pochodne z powodu szybkiego i silnego uzależnienia także są powszechnie wiązane z przestępczością, lecz wynika to z potrzeby zdobycia narkotyku. Rozbieżne są natomiast stanowiska, co do wywoływania agresji przez środki halucynogenne, łącznie z haszyszem. Mania prześladowcza - często występujący syndrom choroby - może wywoływać nieobliczalne zachowania agresywne. Haszysz, LSD i amfetaminy mogą wywoływać reakcje tzw. horroru związana ze strachem i paniką, co w konsekwencji doprowadzić może do agresji.

Leki: u lekomanów występują zaburzenia układu nerwowego, funkcji psychomotorycznych, zaburzenia orientacji albo nadmierne zmęczenie spowodowane wyładowaniem aktywności, dlatego często ulegają oni wypadkom lub je powodują.^{przypis 14}

Pogoń za osiągnięciami pcha niektórych na drogę używania środków dopingujących, wzmagających sprawność psychofizyczną. Po śmiertelnym wypadku kolarza Jensena w 1960 roku podczas Igrzysk Olimpijskich w Rzymie i kolarza Simpsona we Francji w roku 1967 w wyścigu Tour de France, Międzynarodowy Komitet Olimpijski wprowadził ostre restrykcje wobec sportowców i zakaz używania niektórych środków psychotropowych i dopingujących. Praktyka ich używania jest oszustwem i godzi w istotę sportu jako zdrowej rywalizacji

W wyniku stałego narkotyzowania się dochodzi do dezorganizacji osobowości i wypadania z ról społecznych. Następstwem tego jest obniżenie sprawności społecznej osoby, rozluźnienia jego norm moralnych, zaniechania obowiązków, a w skrajnej formie uchylania się od prawnie zastrzeżonych form świadczeń na rzecz rodziny, grupy zawodowej, państwa.

Zakłócenia w komunikacji rodzinnej poprzedzają rozpoczęcie brania narkotyku. Zdaniem wielu autorów środki narkotyczne są również skutkiem jej niszczenia. Kiedy ktoś zacznie brać narkotyki, stan jego bolączek i dolegliwości wpływa na równowagę rodziny i wzmacnia błędne koło zakłóceń komunikacji wcześniej istniejących.^{przypis 15}

W sferze skutków można wyróżnić dwie płaszczyzny działania. Pierwszą jest bezpośredni związek niektórych narkotyków z pobudliwością seksualną, gdy narkotyk pełni rolę afrozydiaku. Natomiast druga wiąże się bezpośrednio z koniecznością zdobycia narkotyku, lub pieniędzy na jego zakup przez akty prostytucji.

Kokaina pobudza centralny układ nerwowy i zwiększa pożądanie seksualne i efektywność. Środki pobudzające powodują wydzielanie substancji chemicznej - noradrenaliny, będącej symulatorem seksualnym, pobudzającej bezpośrednio genitalia i zwiększania ich wrażliwości. W takim wypadku kokaina jest afrozydiakiem. Niesie ona jednak poważne zagrożenia. Może wywołać podrażnienie pochwy, co naraża kobietę na infekcję i poważne uszkodzenia narządów rozrodczych. Długotrwałe zażywanie tego narkotyku wiąże się z występowaniem trudności z utrzymania erekcji u mężczyzn i uzyskaniem orgazmu u kobiet. Podobne pobudzające działanie ma amfetamina. Również ona wywołuje duże szkody. Może wywołać impotencję u mężczyzn. Długie zażywanie prowadzi do zmniejszenia zainteresowania seksem i zdolności do współżycia płciowego.

LSD Mało wiadomo o działaniu na sferę seksualną jednego z najsilniejszych środków halucynogennych jakim jest LSD. Wiadomo natomiast, iż kojarzy się on z kulturą rewolucji seksualnej lat sześćdziesiątych i wolną miłością.

Methaqualone, barbiturany i środki uspokajające są przeciwstawieniem amfetamin i kokainy, gdyż "działają spowalniająco". Szeroka grupa środków uspokajających, nasennych i przeciwlękowych pomimo różnic chemicznych, działa w podobny sposób, wywołując senność, huśtawkę emocjonalną itp. Środki te przytłumiają bodźce komórek mózgowych, zwiększając reakcję seksualną przez obniżenie kontroli nad hamulcami psychicznymi, pożądaniem i rozluźnieniem mięśni przez centralny układ integracyjny.

Zarówno "pobudzacze" jak i "spowalniacze" początkowo zwiększają pożądanie, lecz w rezultacie obniżają jakość aktu seksualnego oraz "egzekwują śmiertelną zapłatę".