|
Czy rock to sztuka?
| |
Co jest sztuką
Defincja jest trudna. Jednak z pewnością sztuka to rodzaj przekazu. A więc oparta o język symboli. Celem dzieła jest nieść przekaz od artysty do odbiorcy a sztuka jest zbiorem używanych sposobów.
Co to jest przedmiot użytkowy?
Jest to efekt działań mających na celu wytworzenie czegoś co ma konkrtną funkcję użytkową. Przemiot zasadniczo różni się od dzieła gdyż przede wszystkim ma określoną funkcję, zadane działanie, jest wykonany w celu użycia.
Co to jest muzyka?
Muzyka to zestaw dźwięków, a nawet pojedynczy dźwięk. Dźwięki mogą być całkiem przypadkowe. Muzyka może być użyta do stworzenia dzieła lub przedmiotu użytkowego, może być też po prostu efektem przypadku (np. wiatr).
Muzyka jako sztuka
Do wytworzenia dzieła muzycznego używa się nie samej muzyki przypadkowej, lecz języka muzycznego. Zestawu gotowych "liter" czyli dźwięków, akordów, melodii, rytmów. Dźwięki te mają swoje znaczenia wywodzące się z wielowiekowej tradycji i kultury. Zarówno artysta jak i słuchacz powinni znać ów język aby móc się zrozumieć. Te same barwy, akordy, melodie, rytmy powinny wywoływać podobne skojarzenia.
Muzyka jako przypadek
Jest te efekt innego działania - np. motor, deszcz, toczenie metalowej beczki itp. Może to być również odgłos melodyczny - np. uderzanie przez dziecko w klawisze. Do tego zalicza się też technika kolażu - o ile jest bezsensowna - składanie gotowych fraz, harmonii, dźwięków, melodii które mogą nawet wydawać się sensowne i melodyjne, jednak tworzone są bez celu i świadomego zamiaru.
Muzyka jako przedmiot użytkowy
Konkretne dźwięki mogą mieć konkretne działanie - np. ultradźwięki mogą podgrzewać jedzenie, gwizdek ma przywołać psa. Również na człowieka określone zestawy dźwięków oddziaływują w odpowiedni sposób. Przedmiotem muzycznym będzie każdy zesta dźwiąkź stworzony w celu konkretnego działania, również psychicznego. Utwór może wydawać się sztuką, lecz jeśli jest pisany w celu użytkowym jest jedynie przedmiotem a nie sztuką.
Przypadek szczególny - sztuka użytkowa
Możliwe jest wykorzystanie przedmiotu użytkowego do przekazu sztuki. Np. St.Wyspiański tworzył artystyczne krzesła. Możliwe jest równie wykorzystanie czegoś co jest przemiotem muzyki do zawarcia przekazu artystycznego.
Czym jest muzyka rozrywkowa
Mówiąc o muzyce w tych kategoria, mówi nie o poszczególnych utworach lecz o całych stylach. Style oparte o wielowikowe tradycje mają swój naturalny język, były stworzone jako przekaz pewnych treści. Do tych treści doposowywane były teksty, podprządkowane były jej melodia, harmonia, atmosfera utworu.
Są jednak style które były stworzone w konkretnym celu - wywołania przede wszystkim konkretnego efektu - te style to wszystkie kierunki które czerpią swój początek w rocku lat 50-tych.
Kto jest prawdziwym twórcą rocka?
Choć utwory zawsze są komponowane przez grupy muzyczne, to jednak prawdziwymi twórcami są producenci, redaktorzy radiowi, telewizyjni, właściciele wytwórni płytowych. To oni muszą się orientować co się lepiej sprzeda, dlatego też oni decydują jaka muzyka będzie popularna. Tworzenie rozpoczyna się zawsze obszernymi badaniammi wywoływania konkretnych efektów psychologicznych. Do tych efektów dopiera się muzykę, która je będzie wywoływać. Jest więc to cel najbardziej użytkowy.
Jaki efekt ma wywołać rock?
Głównym celem muzyki rozrywkowej jest jej atrakcyjność. Zapewnia to możliwość uzyskania zysków ze sprzedaży. Osiąga sią to licznymi metodami. Działanie konkretnych dźwięków na organizm zostało opisane w dziale rock a medycyna. Muzyka ma wywołać uzależnienie psychiczne, wiadomo wówczas, że sprzedając płytę nabywca wróci po pewnym czasie kupić następną. Wprowadza się więc efekty oddziałujące pośrednio i bezpośrednio na organizm, np. poprzez wprowadzenie rytmów wpływających na "system nagrody" w mózgu, podnoszący poziom noradrenaliny, endorfin, zaspokajający system holinergiczny.
Przypadki szczegółowe
- Koncert f-moll Chopina - zaawnasowana sztuka klasyczna, cel - przekaz nastroju, wykorzystany języka symboli muzycznych, w tym określoną fomę koncertu, określony zestaw instrumentów, dźwięków, melodii, harmonii
- Szanty - sztuka popularna - oparta na popularnych, prostych symbolach muzycznych, tradycji muzycznej związanej z wykonywanymi zawodami, nastrojami, wydarzeniami
- Muzyka szamańska w plemionach - naturalny przedmiot użytkowy - użycie konkretnych dźwięków do osiągnięcia rozluźnienia zbieranych napięś, do uspokojenia nastrojów lokalnej społeczności
- Deszcz udeżający w blaszaną puszkę - zdarzenie przypadkowe - niezwiązany żadną idea zestaw dźwięków
- Rock - przedmiot użytkowy, skomercjalizowany - użycie popularnych symboli języka muzycznego (i nie tylko) do osiągnięcia konkretnego efektu uzależnienia psychicznego
- Jazz - sztuka - użycie symboliki języka do przekazania określonego nastroju.
- Rock grany prywatnie w piwnicy - sztuka użytkowa - wykorzystanie formy przedmiotu użytkowego do stworzenia własnego oryginalnego dzieła